Çay hakkında…
Çay nedir?
Çay latince ismi Camellia sinensis olan, çaygiller (Theaceae) familyasından nemli iklimlerde yetişen, yaprak ve tomurcukları içecek maddesi üretmekte kullanılan bir tarım bitkisidir. Yeşil çay, siyah çay, ve oolong çayı farklı oksidasyon seviyelerinden geçirilerek üretilir. Diğer yandan Kukicha çayı (sürgün çayı) yapraklardan ziyade sürgün ve gövdeden elde edilir.Anavatanı Güney ve Güneydoğu Asya olmasına karşın dünya üzerinde tropik ve subtropikal bölgelerde de yetiştirilmektedir. Tarım amaçlı yetiştirilenler 2 m'nin altında küçük ağaç görünümünde herdem yeşil bitkilerdir. Serbest bırakıldığında 9 m boyunda bir ağaç formunu kazanır. Kuvvetli ana köke sahiptir.
Geleneksel olarak çayın iki varyasyonu yetiştirilir: Camellia sinensis türünün sinensis variyasyonu (çalı şeklinde, küçük yapraklı, soğuğa dayanıklı, dağlık bölgelerde büyür) sadece Çin'de ve Hindistanın Darjiling ilinde yetiştirilir. Camellia sinensis türünün 1830'da Assam'da bulunan variyasyonu assamica (sinensisden daha hızlı büyür, daha büyük yapraklı) örneğin Hindistan'ın diğer bölgelerinde ve Sri Lanka'da yetiştirilir. Ancak bu iki variyasyon dünyada gitgide hibritler tarafından ikinci plana itilir.
Çayın Sağlığa Faydaları
Uyarıcı etkisi nedeniyle zihinsel ve bedensel yorgunluğu giderici özelliğe sahiptir. Son yıllarda yapılan araştırmalar ile kolon kanseri başta olmak üzere pek çok kanser türünü önleyici etkileri olduğu tespit edilmiştir. Midenin çalışmasını destekleyerek mideyi kuvvetlendirir. Kolera, guatr gibi hastalıklarda tedavi edici özelliği vardır. Antioksidan özelliği bulunmaktadır. Diş ve diş eti rahatsızlıklarının tedavi sürecini kısaltırken ağız kokusunu da engeller. Ancak çayın fazla tüketilmesi kalp çarpıntılarına, mide bulantısına ve uykusuzluğa neden olabilmektedir.
Çayın Kolon Kanserine Faydaları: İçeriğinde yer alan TF – 2 adını taşıyan polifenol kanser ile mücadelede etkinliği bilinen bir maddedir. Çayın içeriğinde yer alan bu madde kanserli hücrelerin yok olmasına yardımcı olurken sağlıklı hücreler üzerinde herhangi bir olumsuzluğuna da rastlanmamıştır. Bu nedenle çay son zamanlarda yapılan araştırmalarda kolon kanserinde kanserli hücrelerin yok edilmelerine yardımcı olduğundan çay tüketimi önerilmektedir.
Çay Antioksidan İçerir: Vücutta birçok hastalığa davetiye çıkaran ve asıl sebebi olan serbest radikallere karşı çayın antioksidan içermesi genel anlamda sağlık açısından önemlidir. Bu özelliği ile birçok hastalığa yakalanma riskini azaltır.
Çay Kalp Krizi Riskini Azaltır: Siyah çay tüketimi kalp sağlığını korur. Hollanda’da yapılan bir araştırma sonucuna göre günde 2-3 bardak siyah çay tüketen kişilerin tüketmeyen kişilere göre %70 oranından kalp krizi daha az geçirdiklerini ortaya koymuştur. Bunun yanında siyah çay tüketimi kan pıhtılaşmasını engeller ve felç geçirme riskini azaltır.
Kemik Sağlığını Korur: Düzenli olarak çay tüketimi kemik sağlığını korur. Çayın bol miktarda içerdiği fitokimyasalların yardımıyla kemik sağlığını koruduğu düşünülmektedir.
Geleneksel olarak çayın iki varyasyonu yetiştirilir: Camellia sinensis türünün sinensis variyasyonu (çalı şeklinde, küçük yapraklı, soğuğa dayanıklı, dağlık bölgelerde büyür) sadece Çin'de ve Hindistanın Darjiling ilinde yetiştirilir. Camellia sinensis türünün 1830'da Assam'da bulunan variyasyonu assamica (sinensisden daha hızlı büyür, daha büyük yapraklı) örneğin Hindistan'ın diğer bölgelerinde ve Sri Lanka'da yetiştirilir. Ancak bu iki variyasyon dünyada gitgide hibritler tarafından ikinci plana itilir.
Çayın Sağlığa Faydaları
Uyarıcı etkisi nedeniyle zihinsel ve bedensel yorgunluğu giderici özelliğe sahiptir. Son yıllarda yapılan araştırmalar ile kolon kanseri başta olmak üzere pek çok kanser türünü önleyici etkileri olduğu tespit edilmiştir. Midenin çalışmasını destekleyerek mideyi kuvvetlendirir. Kolera, guatr gibi hastalıklarda tedavi edici özelliği vardır. Antioksidan özelliği bulunmaktadır. Diş ve diş eti rahatsızlıklarının tedavi sürecini kısaltırken ağız kokusunu da engeller. Ancak çayın fazla tüketilmesi kalp çarpıntılarına, mide bulantısına ve uykusuzluğa neden olabilmektedir.
Çayın Kolon Kanserine Faydaları: İçeriğinde yer alan TF – 2 adını taşıyan polifenol kanser ile mücadelede etkinliği bilinen bir maddedir. Çayın içeriğinde yer alan bu madde kanserli hücrelerin yok olmasına yardımcı olurken sağlıklı hücreler üzerinde herhangi bir olumsuzluğuna da rastlanmamıştır. Bu nedenle çay son zamanlarda yapılan araştırmalarda kolon kanserinde kanserli hücrelerin yok edilmelerine yardımcı olduğundan çay tüketimi önerilmektedir.
Çay Antioksidan İçerir: Vücutta birçok hastalığa davetiye çıkaran ve asıl sebebi olan serbest radikallere karşı çayın antioksidan içermesi genel anlamda sağlık açısından önemlidir. Bu özelliği ile birçok hastalığa yakalanma riskini azaltır.
Çay Kalp Krizi Riskini Azaltır: Siyah çay tüketimi kalp sağlığını korur. Hollanda’da yapılan bir araştırma sonucuna göre günde 2-3 bardak siyah çay tüketen kişilerin tüketmeyen kişilere göre %70 oranından kalp krizi daha az geçirdiklerini ortaya koymuştur. Bunun yanında siyah çay tüketimi kan pıhtılaşmasını engeller ve felç geçirme riskini azaltır.
Kemik Sağlığını Korur: Düzenli olarak çay tüketimi kemik sağlığını korur. Çayın bol miktarda içerdiği fitokimyasalların yardımıyla kemik sağlığını koruduğu düşünülmektedir.
Dünya genelinde çayın onlarca çeşidi yetişmektedir ve ülkemizde de yaygın bir çay üretimi yapılmaktadır. Melisa çayı ise çok eski çağlardan beri hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.
Düzenli olarak melisa çayı tüketimi göz tansiyonu sorunları için şifa olabilir, ayrıca göz hastalıklarına yakalanma riskini azaltır.
Melisa çayı kalp sağlığını korur, kalp krizi riskini azaltır ve kalp spazmı sorunlarını azaltabilir.
Melisa çayı hormon bozuklukları sorununu giderebilir, özellikle östrojen hormon sorunlarını ortadan kaldırabilir.
Sindirim sistemi için faydalı besinler içeren melisa çayı aynı zamanda idrar yolu enfeksiyonlarını giderebilir.
Melisa çayı cilt sağlığı içinde faydalıdır, yaraların daha hızlı iyileşmesini sağlayabilir.
Melisa çayının kas gevşetici özelliği vardır.
Sinir sistemi üzerinde etkili olan melisa çayı, stres ve depresyonla mücadelede yardımcı olabilmektedir.
Ateş düşürücü özelliği vardır, melisa çayı ter atmaya yardımcı olabilir.
Melisa çayı mide sağlığı için faydalıdır, gastrit sorunlarını giderebilir.
Uykusuzluk sorunu olan kişiler akşam yatmadan önce bir fincan tükettiklerinde bu sorunu çözebilirler.
Günde 2-3 fincan melisa çayı tüketimi sağlık açısından bir sorun teşkil etmez. Fakat mukola dejenerasyonu sorunu olan kişilerde bazı yan etkileri söz konusu, bu yüzden mukola dejenerasyonu sorunu olanların tüketimine dikkat etmelerini öneririz.
